कुडाळ-भैरववाडीत कोरोना पॉझिटिव्ह रुग्ण 800 मी. चा कंटेनमेंट झोन जाहीर : तीन अधिकाऱयांच्या अहवालानंतर प्रांताधिकाऱयांचा निर्णय : वादाचा मुद्दा उपस्थित, अखेर झोन कमी करण्याची वेळ
प्रतिनिधी / कुडाळ:
कोरोना पॉझिटिव्ह रुग्ण सापडल्यानंतर तो परिसर ‘कंटेनमेंट झोन’ जाहीर करून त्या परिसरातील सर्व आस्थापने व ये-जावर निर्बंध घातले जातात. प्रशासनावर लोक विश्वास ठेवत आले आहेत. पण कुडाळ-भैरववाडी येथे कोरोना पॉझिटिव्ह रुग्ण आढळल्यावर तालुका आरोग्य अधिकारी, गटविकास अधिकारी व तहसीलदार या तीन अधिकाऱयांच्या अहवालावर विश्वास ठेवून कुडाळ प्रांताधिकारी यांनी 800 मी. परिघ क्षेत्राचा कंटेनमेंट झोन जाहीर केला. तो वादात सापडला. एवढेच नव्हे, तर प्रांताधिकाऱयांना त्या अधिकाऱयांसह समक्ष पाहणी करून तो 100 मी. म्हणजे तब्बल 700 मी. पर्यंत कमी करण्याची वेळ आली. त्यामुळे कंटेनमेंट झोनसाठी अहवाल देणारे अधिकारी सक्षम नसल्याचे उघड झाले आहे.
अधिकाऱयांनी जागेवर न जाता, वस्तुस्थिती न पाहता आपल्या मनाला येईल तसा अहवाल दिला की, अन्य कारणामुळे झोन बदलण्याची वेळ आली?, असा प्रश्न उपस्थित केला जात आहे.
कुडाळ तालुक्याचा विचार करता सुरुवातीपासून कंटेनमेंट झोन वादग्रस्त ठरले आहेत. पणदूरमध्ये संस्थात्मक विलगीकरण असताना 300 मी. चा झोन जाहीर केला. त्यामुळे दुकानेही बंद राहिली. मात्र, तेथील सरपंच व समितीने आक्षेप घेत तो 100 मी. करून घेतला. नेरुर येथील झोनही अन्यायकारक होता, असे स्थानिकांचे म्हणणे होते.
पाटमधील झोनमध्ये दोन बाजारपेठा बंद राहिल्या
पाटमध्ये सापडलेले रुग्ण हे गावा येथून थेट घरी आले होते. घरातील लोकांचा इतरांशी संबंध आला असेल, पण तेथे 500 मी. झोन जाहीर केला आणि पाट (ता. कुडाळ) तिठय़ापर्यंत बंद करतानाच म्हापण तिठा (ता. वेंगुर्ले) कडील 750 मी. पर्यंतचा भागही बंद केला. त्यामुळे पंचक्रोशीतील म्हापण व पाट या दोन बाजारपेठा बंद राहिल्या. एवढेच नव्हे, तर पाट-म्हापणमधून जाणारा सागरी महामार्गही महसूल विभागाने चार दिवस बंद ठेवला. हे चुकीचे असल्याने या विरोधात दाद मागितल्यानंतर महामार्गावरून वाहतूक सुरू करण्यात आली. खरंतर तो 100 मी. चा कंटेनमेंट झोन ठेवणे योग्य ठरले असते. मात्र, चुकीच्या झोनमुळे व्यापाऱयांचे मोठे नुकसान झाले. याला जबाबदार कोण?, असा सवाल उपस्थित होत आहे.
अहवाल जागेवर बसूनच
आता तर पावशीतील पॉझिटिव्ह रुग्ण एका घरात बंद स्थितीत असताना तिथेही 500 मी. चा झोन जाहीर केला. याबाबत संबंधित यंत्रणेला विचारल्यावर रुग्णाची हिस्ट्री पाहून निर्णय घेतो, असे सांगण्यात आले. प्रत्यक्षात हे अहवाल जागेवर बसूनच तयार केले जातात व नंतर प्रांताधिकाऱयांना सादर करतात, असे वाटत होते. कुडाळ प्रकरणावरून ते स्पष्ट झाले आहे.
स्थानिक स्वराज्य संस्थेला विश्वासात घेणे अपेक्षित
संबंधित अधिकाऱयांनी चौदा दिवस तो परिसर बंद ठेवायचा असल्याने प्रत्यक्ष जागेवर जाऊन स्थानिक स्वराज्य संस्थेशी संपर्क साधून निर्णय घेणे अपेक्षित आहे. मात्र, तसे घडत नाहीत.
एकतर्फी निर्णय नको
दोन तालुक्यांच्या हद्दीवरील गावात कंटेनमेंट झोन जाहीर करताना दोन वेगळय़ा गावात व वेगवेगळय़ा तालुक्यात येत असेल, तर दोन्ही तालुक्याच्या यंत्रणांनी एकत्रित चर्चा करून निर्णय घेणे अपेक्षित आहे. मात्र, तसे होत नाही. एकतर्फी निर्णय घेत राहिले, तर अधिकारी निर्णय लादतात, असा त्याचा अर्थ होईल. अगदी निर्णय बरोबर असला तरीही.
संघटित आवाजामुळे निर्णय बदलावा लागला
कुडाळ नगरपंचायत व व्यापारी संघटनेने 800 मी. च्या कंटेनमेंट झोन विरोधात संघटित आवाज उठविला. प्रसंगी आंदोलनाचा इशारा दिल्याने प्रांताधिकाऱयांना घटनास्थळी भेट द्यावी लागली. संघटितपणे आवाज उठविल्यामुळे हे शक्य झाले. शहरात या विरोधात लोक एकत्र येतात. त्यामुळे कायदा-सुव्यवस्थेचा प्रश्न निर्माण होईल, म्हणून अधिकारीही तात्काळ निर्णय घेतात. मात्र, ग्रामीण भागातील लोक तात्काळ एकत्र येणार नाहीत. त्यामुळे त्यांच्यावर निर्णय लादण्याचे काम प्रशासकीय यंत्रणा करते, असा समज ग्रामीण जनतेचा झाला, तर ते चुकीचे ठरणार नाही.
अहवाल देणाऱया अधिकाऱयांमुळे प्रांताधिकाऱयांवर नामुष्की
कुडाळ शहरातील भैरववाडी कंटेनमेंट झोनबाबत कुडाळ तालुका आरोग्य अधिकाऱयांसह, तहसीलदार व गटविकास अधिकारी यांचा एकत्रित अहवाल प्रांताधिकाऱयांना सादर झाला. त्या अधिकाऱयांच्या अहवालावर वेश्वास ठेवून प्रातांधिकाऱयांनी 800 मी. परिघ क्षेत्राचा झोन जाहीर केला. पण त्याला विरोध झाला. अधिकाऱयांनी सदोष अहवाल दिला, म्हणजे जागेवर बसूनच अहवाल दिला, असे म्हणावे लागेल. असा अहवाल दिल्याने प्रांताधिकाऱयांनी त्यांच्यावर विश्वास ठेवून कंटेनमेंट झोन जाहीर केला खरा. पण तो त्यांना नंतर बदलावा लागला, याला संबंधित अधिकारी जबाबदार आहेत. याबाबत चौकशी होणे आवश्यक आहे.
जिल्हाधिकाऱयांनी गांभीर्याने घेण्याची गरज
कंटेनमेंट झोनचा घोळ सुरू असून अधिकारी याबाबत योग्य ती माहिती देत नाहीत. जर पूर्ण माहिती घेऊन स्थानिक स्वराज्य संस्थांशी चर्चा करून झोन जाहीर केला, तर झोन बदलण्याची नामुष्की प्रशासनावर येणार नाही. गणेश चतुर्थी काळात जर असे प्रकार घडले, तर कायदा-सुव्यवस्थेचा प्रश्न निर्माण होऊ शकतो. त्यामुळे जिल्हाधिकाऱयांनी याबाबत गांभीर्याने लक्ष देऊन याबाबतच्या मार्गदर्शक सूचना तसेच नियम व अटीही जनतेच्या अवलोकनासाठी प्रसिद्ध करायला हव्यात, अशी अपेक्षा सर्वसामान्य नागरिकांमधून व्यक्त होत आहे.
जनतेकडून मिळते सहकार्य
कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर काही अधिकारी तसेच आरोग्य, पोलीस व महसूल यंत्रणा चांगले काम करते. जनतेचेही चांगले सहकार्य मिळत आहे. मात्र, काही अधिकारी आपल्या मनाने नियम लावत एकतर्फी निर्णय घेतात. त्यामुळे अशी वादाची स्थिती निर्माण होते. कुडाळचा झोन जाहीर करण्यापूर्वी न. पं. मुख्याधिकाऱयांशी चर्चा केली असती, तर असा वाद निर्माण झाला नसता.