कृष्ण व रुक्मिणी यांची वरात द्वारकाधीशाच्या राजवाडय़ापाशी आली. एकनाथ महाराज वर्णन करतात-
वोहरे आली महाद्वारा । लोण उतरिती सुंदरा । मूद वोवाळी सुभद्रा । कृष्ण पुढारां चालिला । पूर्ण कलशेंसीं आल्या दासी । अनंत वाणें परिवस्त्रेंसी । ते ते मेचू देऊनि त्यांसी । नानाविधेंसीं अलंकार । शोभा आली भाणववासी । कृत्रिम लक्ष्मी शोभली कैसी । साच मानलें जनांसी । तिणें सकळांसी भुलविलें । येतां देखोनि कृष्णनाथा। लक्ष्मी लाजली तत्त्वता। सांडूनियां कृत्रिमता । निजस्वरूपता प्रगटली । भीमकीया देखिलें लक्ष्मीसी । विस्मय वाटला तियेसी। विचारितां निजमानसीं । दोहीं रूपेंसीं आपणचि ।
वरात महाद्वारी आली. सुंदर स्त्रियांनी जोडप्याला ओवाळले. सुभदेने मुद ओवाळून निंबलोण केले. कृष्ण पुढे चालला होता. पूर्ण कलश घेऊन ज्या दासी वरातीतून चालत आल्या त्यांना वस्त्रे, अलंकार देऊन सन्मान करण्यात आला. त्याचवेळी कृत्रिम लक्ष्मी प्रकट झाली. तिने वरातीला शोभा आणली. ती खरीच आहे असे मानून लोक भुलले. कृष्णाला पाहून लक्ष्मी लाजली व तिने आपले कृत्रिम रूप टाकून देऊन प्रत्यक्ष स्वरूप प्रकट केले. लक्ष्मीला पाहून रुक्मिणीला आश्चर्य वाटले. ही कोण? तिने आपल्या मनाशी विचार केला, तेव्हा तिला उमगले की ही लक्ष्मी व स्वतः आपण एकच आहोत.
विधि गृहप्रवेशासी । वोहरें बैसविली भाणवसासी।
करविती लक्ष्मीपूजनासी । विधिवेदेंसी द्विजवर ।
परमामृतें भरूनि वाटी । देवकी लावी सुनेच्या वोठीं । पुसे वृद्धाचारगोष्टी । सुनें घालीसी पोटीं निजमाये ।
येरिं म्हणे परमानंदें धाल्यें । कृष्णसुखे नित्य निवाल्यें । तुमचे सेवेसी पावल्यें । प्राप्त झाल्यें हरिचरणा ।
उंबरठय़ावरील ठेवलेले धान्याचे माप वधूने कृष्णाचा आधार घेत उजव्या पायाने उलटून टाकले व गृहात प्रवेश केला. विधिवत् लक्ष्मी पूजन झाले. देवकीने रुक्मिणीला प्रेमाने जवळ घेतले. परमामृताने भरलेली वाटी रुक्मिणीच्या ओठास लावली. देवकीने विचारले – सूनबाई! पोटभर संतुष्ट झालीस का? रुक्मिणी म्हणाली – या परमानंदाने मला संतोष झाला. कृष्णसुखाने मी शांत झाले. तुमच्या सेवेस मी आले. मला हरिचरण प्राप्त झाले.
रेवती येऊनि भीमकीपाशीं । वेगीं निरवी भाणवसासी ।
हातीं धरूनि नोवरीसी । काय तियेसी सांगत ।
बलरामाची पत्नी ही रुक्मिणीची थोरली जावू. ती रुक्मिणी जवळ आली. तिचा हात धरून तिला उपदेश केला.
वरूनि आलीसी कृष्णानाथा । तरी हे सर्व तुझे माथां । देणेंघेणें कार्यचिता । कर्तव्यता तुज आली ।
येथींची ऐसी आहे रिती । सुचित्त राखावी चित्तवृत्ती ।
सकल मानावी कृष्णस्थिती । जेणें श्रीपती संतोषे।
जे कां खरकटलें पाळें । अत्यंत गोंगाणी गोंगाइलें।
तें भाणवसाबाहेर पाहिजे केलें । नेऊन घातलें वोंवळय़ांत ।
Ad. देवदत्त परुळेकर