प्रतिनिधी /पणजी
आरंभ होई चैत्रमासीचा… गुढय़ा तोरणे सण उत्साहाचा… कवळ मुखी घालू गोडाचा… साजरा दिन हो गुढीपाडव्याचा….. आज चैत्र शुद्ध प्रतिपदा म्हणजेच गुढीपाडवा.. आनंदाची उधळण, सुखांची बरसात करणारा दिवस. हा दिन नवनिर्मितीचा, चैतन्याचा, तसेच ब्रह्मदेवाने जग निर्माण केले तो मंगलमय दिन म्हणून तसेच हिंदूंच्या नववर्षाचा हा शुभारंभी दिवस म्हणून साजरा केला जातो. भारतीय संस्कृतीत रुजलेला आणि मराठी परंपरेने जपलेला असा हा मराठी नववर्षाचा पहिला दिवस. साडेतीन मुहूर्तापैकी एक मुहूर्त असे याचे महत्त्व आहे.
भगवी गुढी भारतीय संस्कृतीचे प्रतीक
या सणापासूनच हिंदू लोकांच्या नवीन वर्षाला सुरूवात हेते. हा सण देशभरासह गोव्यात तसेच महाराष्ट्रात मोठय़ा उत्साहाने साजरा केला जातो. गोव्यात गुढीपाडवा हा संवसार पाडवो म्हणजेच संवत्सर पाडवा म्हणून साजरा करतात. घरासमोर भगवी गुढी उभारून नवसंकल्प केला जातो. गुढी ही विजयाचे प्रतीक आहे. त्याचबरोबर गुढी ही भारतीय संस्कृतीचे व मराठी अस्मितेचे द्योतक आहे. यादिवशी गुढीची पूजा केली जाते.
गुढी उभारण्याची चैतन्यमय पद्धत
गुढी उभारण्याची जागा स्वच्छ झाडून, सारवून तिथे स्वस्तिक रेखलेला पाट ठेवला जातो. घरातल्या मुली रांगोळय़ा रेखाटतात. अंगणात चैत्रांगण घातले जाते. घरातला कर्तापुरूष गुढी म्हणजे वेळू वा बांबूची काठी धुवून, पुसून तिच्या टोकाशी जरतारी रेशमी वस्त्र, कडुलिंबाची डहाळी बांधून फुलांचा हार आणि साखरेच्या पदकाच्या माळा घातल्या जातात. गृहिणी तांबे वा पितळेच्या कलशावर हळदीकुंकवाच्या रेघा किंवा स्वस्तिक काढून तो गुढीवर पालथा घालतात आणि ही गुढी पाटावर उभी करून आधारासाठी बांधली जाते आणि त्याची पूजा करून सर्वजण सुखशांती, समृद्धी व आरोग्यासाठी गुढीची प्रार्थना करतात.
खरेदी, गुंतवणुकीसाठी चांगला दिवस
विशेष म्हणजे कडुनिंबाची कोवळी पाने खाण्याची ही प्रथा आहे. मालमत्ता खरेदीसाठी तर हा दिवस महत्त्वाचा मानला जातो. घर खरेदी, फ्लॅट, जागा याप्रकारची मोठय़ा प्रमाणात खरेदी केली जाते. विशेषतः यादिवशी घर खरेदीवर जास्त भर दिला जातो. त्यामुळे रिअल इस्टेट क्षेत्रात यादिवशी मोठय़ा प्रमाणात उलाढाल दिसून येते.
कोरोनाचे नियम काही प्रमाणात शिथिल करण्यात आले असले तरी महागाईची झळ अजूनही आहे. गुढीपाडवा आनंदाचा सण आणि सर्वांसाठी एक पर्वणी असते. महागाईची झळ असली तरी सणाच्याबाबतीत गोमंतकीय कधीच मागे नाहीत. गुढीपाडव्यानिमित्त बाजारात खरेदीसाठी गोमंतकीयांचा ओघ दिसून येत आहे.